Projekt Regulacji Dotyczących Postępowań Spadkowych
Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego (KC) oraz Kodeksu postępowania cywilnego (KPC) (numer UD30), który wprowadza istotne zmiany w procedurach spadkowych. Celem tych zmian jest zwiększenie bezpieczeństwa prawnego oraz usprawnienie procesów dziedziczenia.
Nowe Instrumenty Prawne
Projekt ustawy przewiduje nowy instrument prawny pozwalający na uchylanie postanowień spadkowych wydanych z naruszeniem powagi rzeczy osądzonej. Mechanizm ten ma na celu zapobieganie wydawaniu sprzecznych postanowień dotyczących tego samego spadku, co ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa obrotu prawnego. Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to IV kwartał 2024 r.
Testament Ustny Audiowizualny
Jednym z elementów nowelizacji jest wprowadzenie instytucji testamentu ustnego audiowizualnego. Będzie on sporządzany w tych samych okolicznościach, co dotychczasowy testament ustny, ale z możliwością zapisu audiowizualnego. W związku z tym konieczna była zmiana art. 654 KPC, aby dostosować przepisy dotyczące stwierdzania treści testamentu ustnego do nowych realiów.
Uchylenie Ponownego Postanowienia Spadkowego
Nowelizacja wprowadza procedurę uchylania przez sąd postanowień spadkowych wydanych z naruszeniem powagi rzeczy osądzonej wcześniejszego postanowienia dotyczącego tego samego spadku. Sąd pierwszej instancji, który orzekał pierwotnie, będzie miał możliwość uchylenia późniejszego postanowienia w przypadku wykrycia wcześniejszego prawomocnego postanowienia (art. 6692 § 1 KPC). Ta nowa instytucja stanowi środek subsydiarny do obecnej skargi o wznowienie postępowania.
Rejestr Spadkowy
Aktualnie prewencyjnym mechanizmem służącym zapobieganiu wydawaniu sprzecznych postanowień spadkowych jest Rejestr Spadkowy prowadzony przez Krajową Radę Notarialną. Rejestr obejmuje postanowienia wydane w sprawach wszczętych po 7 września 2016 r. Dodatkowo sądy mają obowiązek dokonywania wpisów w Rejestrze dotyczącym wydanych postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku.
Zmiana art. 679 KPC
Projekt zakłada również zmianę art. 679 KPC, która ma na celu lepsze dostosowanie przepisów do nowej regulacji zawartej w art. 6692 KPC. Usunięto wyrazy „uchylenie lub” z art. 679 § 1 KPC, aby precyzyjniej oddać intencję przepisów.
Etap Legislacyjny
Projekt ustawy o zmianie KC oraz KPC został wpisany do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Planowany termin przyjęcia przez rząd to IV kwartał 2024 r.
Kancelaria Adwokacka Adwokat Radosław Krakowiak
ul. Świętego Leonarda 1/28
25-311 Kielce
Tel. 535 866 000
krakowiak.radoslaw@gmail.com